Тэматычная сустрэча «Беларускі след на зорным небе» прайшла ў фармаце адкрытага дыялогу ў ГрДУ імя Янкі Купалы 30 верасня.
Даведацца пра распарадак дня на караблі, падрыхтоўку да палёту і першыя эмоцыі ў космасе купалаўцы змаглі дзякуючы шчырай гутарцы з лётчыкам-касманаўтам Алегам Навіцкім. Размаўлялі пра адчуванне часу на караблі, аматарскія палёты ў космас і нават «касмічныя» чаяванні. Пытанняў у гэты дзень было як ніколі шмат.
Распавядаючы пра свае першыя эмоцыі ў космасе, лётчык успомніў, што фарбы зямлі, якія бачныя з ілюмінатара, вельмі прыцягваюць. За суткі станцыя выконвае 16 віткоў вакол зямлі, таму атрымліваецца праглядзець практычна ўсю планету ў розны час сутак, а паўночнае ззянне з борта касмічнага самалёта зачароўвае.
Алег Навіцкі распавёў, што перад палётам у касманаўтаў ёсць некалькі асаблівых рытуалаў:
- Мы праглядаем фільм «Белае сонца пустыні». Тыя, хто ляціць у першы раз, садзяць дрэва на касмадроме. Ёсць у нас традыцыйная стрыжка, а перад палётам экіпаж благаслаўляе святар, - распавядае Алег Навіцкі.
Дзень на станцыі пачынаецца ў 6 раніцы, ранішнія працэдуры, фізкультура, сняданак. Усё па раскладзе: праца - з васьмі, абед з 13 да 15.
- У нас вельмі добры набор прадуктаў харчавання, усе вадкія прадукты знаходзяцца ў поліэтыленавых пакетах, туды дадаецца вада і праз трубачку можна піць гарбату. Акрамя таго, мы павінны выпіваць у дзень каля трох з паловай літраў вадкасці.
Пасля абеду зноў праца і заняткі спортам. Увечары - даць справаздачу аб выкананым за дзень. У суботу праходзіць уборка станцыі, а ў нядзелю можна займацца дадатковымі праектамі.
Што тычыцца падрыхтоўкі да палёту, то доўжыцца яна не адзін год:
- Касманаўты праходзяць пільны псіхалагічны адбор, узмоцнена трэніруюцца і вывучаюць прылады карабля. Ад моманту адбору да першага палёту ў мяне прайшло 5 гадоў. Непасрэдная падрыхтоўка да палёту праходзіць на працягу паўтара гадоў, таму мы вывучаем усе непрадбачаныя сітуацыі, якія могуць адбыцца на караблі, - дзеліцца касманаўт.
Алег Віктаравіч адзначыў, што ў час палёту кожны экіпаж праводзіць каля 50 эксперыментаў. Сярод такіх, напрыклад, эксперымент, які даваў навукоўцам магчымасць зразумець парадак перамяшчэння вадкасцяў у арганізме.
- Нацыянальнасць ў космасе не мае значэння, - працягвае Алег Навіцкі, адказваючы на пытанне аб узаемадзеянні прадстаўнікоў розных краін на борце карабля. - Мы святкавалі міжнародныя святы, спрабавалі ежу адзін аднаго, мелі зносіны на некалькіх мовах. Напрыклад, у пятніцу вечарам мы ўсе разам маглі вячэраць на расійскім сегменце, а ў суботу - на амерыканскім. У космасе ўсё залежыць ад узроўню майстэрства і падрыхтоўкі прафесіянала. На Новы год мы прыбіраемся ў мяккія каўпачкі, мацуем да столі мяккую елку, прыбіраем яе мяккімі цацкамі - усё бяспечна.
Жыць у свеце і берагчы гэтую планету - істотная праўда лётчыка-касманаўта, у якой ён пераканаўся, вярнуўшыся на зямлю. Самае цяжкае ў палёце, як прызнаецца госць, - гэта недахоп зносін з сябрамі і блізкімі:
- Бракуе размоў з дзецьмі, простага павеву ветру або дажджу. Часам хочацца мяса, бульбы смажанай - такіх простых рэчаў, якія мы на зямлі не заўважаем і часцяком не цэнім.
На заканчэнне сустрэчы лётчык-касманаўт Алег Навіцкі па традыцыі пакінуў на памяць свой аўтограф і зрабіў памятныя фота са студэнтамі і супрацоўнікамі ўніверсітэта. Ён паабяцаў, што ў свой трэці палёт ў 2021 годзе, да якога зараз ужо рыхтуецца, памахае купалаўцам рукой з космасу.
Даведачна:
Лётчык-касманаўт Алег Навіцкі нарадзіўся і вырас у Беларусі, сваю ваенную службу пачаў і працягнуў у Расіі. Скончыў Чырвонасцяжнае вучылішча лётчыкаў імя А.Ф. Мяснікова ў Валгаградзе, служыў на пасадах лётчыка, старшага лётчыка, камандзіра звяна, намесніка камандзіра авіяцыйнай эскадрыллі і камандзірам эскадрыллі. За мужнасць і гераізм, праяўленыя пры ажыццяўленні касмічнага палёту працягласцю 143 сутак у 2012-2013 гадах у якасці камандзіра карабля і бортінжынера, Алег Навіцкі быў удастоены звання Героя Расійскай Федэрацыі. Увогуле, дарэчы, ён правёў у космасе парадку 340 сутак. Сярод узнагарод Алега Навіцкага ордэн «За заслугі перад Айчынай» IV ступені (Расія) і ордэн Ганаровага легіёна (Францыя).