Ломцеў Мікалай Сяргеевіч нарадзіўся 21 студзеня 1919 года на станцыі Новахапёрск Варонежскай губерніі. Удзельнік Вялікай Айчыннай вайны з сакавіка 1942 па май 1945 года. Ваяваў на Крымскім, Закаўказскім, 2-м, 4-м і I-м Украінскіх франтах, I-м і 2-м Беларускіх франтах на пасадзе камандзіра батальёна. Двойчы паранены.
З 1928 па 1935 гады вучыўся ў Новахаперскай няпоўнай сярэдняй школе. У 1935-1939 гадах быў навучэнцам Новахаперскага педагагічнага тэхнікума. З 1939 па 1940 год - выкладчык СШ № 25 г. Чыта, студэнт завочнага аддзялення Чыцінскага педагагічнага інстытута. З 1940 па 1942 год - курсант Краснадарскага авіяцыйнага вучылішча. Удзельнік Вялікай Айчыннай вайны з сакавіка 1942 па май 1945 года. Ваяваў на Крымскім, Закаўказскім, 2-м, 4-м і I-м Украінскіх франтах, I-м і 2-м Беларускіх франтах на пасадзе камандзіра батальёна. Двойчы паранены.
Узнагароджаны ордэнамі Айчыннай вайны 2-й ступені, Чырвонай Зоркі, Аляксандра Неўскага; 4 медалямі, у тым ліку «За перамогу над Германіяй у Вялікай Айчыннай вайне 1941-1945 гг.». Звольнены ў запас у 1946 годзе. У 1946 годзе - старшы выкладчык ваеннай кафедры Гродзенскага педагагічнага інстытута.
З узнагародных лістоў
У перыяд разлютаваных наступальных баёў у раёне Пултускага павета Варшаўскага ваяводства Ломцеў Мікалай Сяргеевіч паказаў узор мужнасці, адвагі і выключных арганізатарскіх здольнасцяў у кіраўніцтве боем батальёна з супернікам.
22 кастрычніка 1944 года падчас час наступу батальёна на населены пункт Соля-Кельпіньска пры жорсткім мінамётна-артылерыйскім абстрэле надыходзячых падраздзяленняў батальёна быў паранены камандзір. Пасля жорсткага налёту гітлераўцы кінулі супраць батальёна ў контратаку да 2 рот салдат і афіцэраў пры падтрымцы 8 танкаў. Смелы і рашучы тав. Ломцеў, не губляючыся, прыняў на сябе камандаванне батальёнам. Адкрыўшы вароты для контратак групы і прапусціўшы варожыя танкі пад агонь нашай артылерыі, тав. Ломцеў кінуў батальён на пяхоту праціўніка. Немцы, ахопленыя з флангаў, замітусіліся і кінуліся бегчы, але патрапіўшы пад агонь кулямётнай роты батальёна, залеглі. Падаспеўшае стралковае падраздзяленне батальёна ўшчэнт разграміла пяхоту гітлераўцаў. Толькі двум узводам гітлераўцаў атрымалася бегчы з «мяшка», зробленага пад кіраўніцтвам тав. Ломцева. Танкі немцаў, патрапіўшы пад агонь нашых артылерыстаў, былі падбіты, а частка - падпаленыя. Ацалелыя два танкі кінуліся назад, але былі сустрэтыя брянябойшчыками тав. Ломцева і абодва падпаленыя.
На полі бою засталося 5 згарэлых танкаў, 3 падбітых і больш за 100 трупаў гітлераўскіх салдат і афіцэраў. Тав. Ломцеў быў паранены, але застаўся ў страі. За праяўленую мужнасць і адвагу пры разгроме контратакі групы праціўніка тав. Ломцеў узнагароджаны Урадавай узнагародай - ордэнам Аляксандра Неўскага. 25 кастрычніка 1944 года.
У перыяд разлютаваных баёў па прарыву моцна ўмацаванай лініі нямецкай абароны з 14.01.1945 у раёне населенага пункта Станіславова Пултускага павета Варшаўскага ваяводства таварыш Ломцеў праявіў адвагу і мужнасць.
Суткамі не стульваючы вачэй, бесперапынна сачыў за развіццём бою, своечасова інфармуючы штаб палка аб становішчы на поле бою і ставячы падраздзяленням дадатковыя задачы ў развіцці баявога загаду камандзіра батальёна. Нягледзячы на моцны артмінамётны і ружэйна-кулямётны агонь праціўніка, неаднаразова праходзіў у баявыя парадкі стралковых рот, на месцы ўдакладняючы напісанне пярэдняга краю размяшчэння нашых падраздзяленняў, асабіста праводзячы разведку насычанасці агнявымі сродкамі абароны праціўніка. За выяўленыя ў баі доблесць, адвагу і мужнасць прадстаўлены да ордэна Чырвонай Зоркі.
25 студзеня 1945 года.
У перыяд наступальных баёў па знішчэнні акружанай групоўкі праціўніка ў раёне горада Данцыг з 25.03.1945 тав. Ломцеў, умела камандуючы батальёнам, нанёс суперніку буйную паразу ў жывой сіле і тэхніцы.
Выконваючы баявую задачу па ачышчэнні ад суперніка выспы Холм, тав. Ломцеў 27.03.1945 у момант артылерыйскай апрацоўкі пярэдняга краю абароны суперніка абраў удалы момант і пачаў перапраўляць падраздзяленні. Загнаны моцным артагнём у акопы праціўнік, пазбаўлены магчымасці назіраць, не змог аказаць супраціў у належнай ступені, што дало магчымасць нашым падраздзяленням дасягнуць берага.
Высадзіўшыся з батальёнам на бераг выспы, тав. Ломцеў адразу ж штурмаваў умацаванні па беразе суперніка, знішчыўшы ўсіх гітлераўцаў, хто знаходзіўся там. Узнагароджаны ордэнам Аляксандра Неўскага.
8 красавіка 1945 года.
З кнігі «Вялікая Айчынная вайна ў лёсах супрацоўнікаў Купалаўскага ўніверсітэта», аўтар-складальнік - Андрэй Гецэвіч.
Гродзенскі дзяржаўны ўніверсітэт імя Янкі Купалы